Recensie: Bananenschillen op school

Sinds kort heeft de stichting waar ik voor mag werken een eigen academie. Ik kon mijn nieuwsgierigheid moeilijk bedwingen en nam al snel een kijkje. Tussen de grote diversiteit aan e-learnings, podcasts en webinars ontdekte ik de webinar ‘Hoe ons brein ons voor de gek houdt!’. Deze duurde 25 minuten en leek me daarom een goede manier om kennis te maken met het eerste product uit de academie. Halverwege de webinar viel er een kwartje wie Marald Mens was. Zijn boek lag op dat moment nog ongelezen in de kast. Na de 25 minuten ben ik snel mijn boekenkast met recensie-exemplaren ingedoken om ‘Bananenschillen op school’ te gaan lezen. Wat mij betreft is dit boek nog veel te onbekend in onderwijsland en daar mag best verandering in komen.

Tekst op de achterflap

Iedere dag doe je als leerkracht, ib’er of directeur je best om goede inschattingen te maken en de juiste beslissingen te nemen. Daarbij ga je ervan uit dat je als professional kunt vertrouwen op je denken en je intuïtie. Maar is dat wel terecht? Vanuit de wetenschap is bekend dat ons brein soms eigenzinnige sluiproutes neemt en ons weleens voor de gek houdt. Het resultaat is dat we uitglijden in ons denken, wat leidt tot verkeerde inschattingen, oordelen en beslissingen.

In Bananenschillen op school neemt neuropsycholoog Marald Mens je mee in de wereld van die mentale uitglijders. Je komt te weten hoe ze ontstaan, hoe ze onbewust ons denken en handelen sturen en wat de nadelige gevolgen daarvan kunnen zijn voor je leerlingen, hun ouders, of je collega’s.

Marald beschrijft uitgebreid zeventien van deze zogenoemde bananenschillen, waaronder het IKEA-effect, de kennisillusie en het halo-effect, en geeft ook inzicht in hoe je uitglijden kunt voorkomen. De praktische tips en adviezen zijn direct toepasbaar op school.

Lees alvast de inleiding in het inkijkexemplaar.

Wat vind ik van het boek?

Het eerste wat ik dacht nadat ik het boek uit had, was dat veel meer leerkrachten dit boek moeten lezen. Daarnaast denk ik dat de beschreven uitglijders in dit boek voor veel meer beroepen interessant zijn om te lezen als je werkt met kinderen of volwassenen.

De schrijfstijl van Marald Mens is prettig en je leest het eerste deel dan ook vrij vlot. In dit gedeelte van Bananenschillen op school wordt uitgelegd hoe wij eigenlijk denken. Marald gebruikt hiervoor systeem 1 en systeem 2. Hierdoor ga je beter begrijpen hoe het kan dat wij als professionals uitglijders maken en krijg je al wat inzicht in hoe je misschien anders moet gaan denken om minder vaak uit te glijden.

Bananenschil voor bananenschil

In deel twee van het boek moet je echter wel afremmen met lezen. Marald raadt namelijk aan om slechts één bananenschil tegelijk te lezen. Dit vond ik vrij lastig, maar ik heb dit wel redelijk trouw gedaan. De reden dat je dit wordt aangeraden is omdat je dan beter gaat nadenken over je eigen uitglijders en je meer bewust wordt van wat je anders had kunnen doen. Door inderdaad maar één, soms deed ik er stiekem twee, bananenschillen tegelijk te lezen, dacht ik meer na over mijn eigen onderwijspraktijk en mijn eigen uitglijders. Zo herkende ik het IKEA-effect bij mijn eerste lessenserie CLIL. Hier had ik gelukkig al van geleerd en tegenwoordig vraag ik een kritische blik van een collega.
Het HALO- en HORN-effect vond ik een interessante bananenschil om over na te denken wat betreft cursussen en informatiebijeenkomsten. Bij een slecht ogende presentatie haak ik inderdaad vrij snel af en een vlotte presentatie en spreker zorgen ervoor dat ik beter bij de les blijf, maar ook dingen beter onthoud.
Door iedere bananenschil rustig te lezen en de tijd te geven om daar over te denken, heb ik meerdere momenten gehad waarop ik besefte dat ik regelmatig uitgegleden ben. Ik besefte echter ook goed dat ik daar van geleerd heb. Verder kan ik er nu voor zorgen dat ik minder vaak uit ga glijden in de toekomst.

In totaal worden er zeventien bananenschillen beschreven en die worden aan het eind nog samengevat in een soort tekening. Dit zorgt ervoor dat je op een makkelijke manier kunt vinden wat de bananenschillen inhouden en je daardoor snel weet waar je misschien weer even iets over moet lezen.

Het boek heb ik nu uitgeleend aan een collega. Meer leerkrachten moeten dit boek namelijk lezen. Daarna zal ik het zeker bij de hand houden. Door bewust te blijven van de bananenschillen hoop ik minder vaak uit te glijden of in ieder geval zonder grote gevolgen.

Het boek aanschaffen

Je kunt het boek aanschaffen bij Uitgeverij Pica. Dat is het leukste voor auteur en uitgever, maar koop je het via onderstaande partnerlink bij bol.com dan is dat leuker voor mij. Lees daar meer over in de disclaimer.

Dit bericht bevat affiliate links.

Het boek kreeg ik opgestuurd door uitgeverij Pica. Hartelijk dank!