Van starter tot ervaren leerkracht
Afgelopen zaterdag ben ik op het Startersfestival geweest. Juf Inger heeft mij hierna gevraagd om een blog te schrijven voor haar website. En hier is hij dan, mijn blog over het startersfestival op het lerarencongres. Ik ben Annebel van Blijderveen en ben afgelopen zomer afgestudeerd aan de Marnix Academie. Dit jaar heb ik een jaarcontract als invaller in een invalpool, hier wil ik ervaring opdoen en leren van verschillende scholen. Daarnaast volg ik blok 3 van de gymminor.
Als startende leerkracht had ik mij aangemeld voor het Startersfestival.
Het programma begon om 9.30 uur. In de aula van het ROC midden Nederland in Amersfoort was er de gelegenheid voor koffie en thee. Daarnaast waren er verschillende stands waar je informatie kon krijgen, onder andere van het CNV en het lerarenregister. Om 9.45 uur hielden enkele workshopgevers een pitch over hun workshop. Ik had mijn keuze thuis al gemaakt. Ik wilde graag naar ‘Wees jezelf!’, ‘Gedraag je?!’ en ‘Orde houden kun je leren’.
Tinque Klapwijk gaf de workshop ‘Wees jezelf!’. Zij vertelde over haar passie voor het werken met kinderen en staat voor de klas op een Montessorischool in Den Haag. Zij vroeg ons waar wij vroeger en nu het bed voor uit komen en dit moesten wij op een wisbordje schrijven. Hierna gingen wij via de werkvorm ‘wandel-wissel uit’ de uitkomsten met elkaar delen. Tinque vertelde dat het belangrijk is om vertrouwen te hebben in jezelf en in de kinderen. Daarnaast is het belangrijk om te weten wie je kinderen zijn. Aan het begin van het jaar heeft ze dit ook met de kinderen besproken. Wie ben ik?, Wie ben jij? Wat moet ik echt van jou weten? Wat heb jij mij te bieden? Wat heb jij nodig? Al deze antwoorden hangen op posters in de klas. Via deze manier kan zij de interesses, mogelijkheden en ook onmogelijkheden van de kinderen gebruiken om een goede band op te bouwen. Hierna mochten wij onze creativiteit laten zien bij een tekenopdracht, dit kun je in de klas inzetten als energizer. Eén leerling zet een krabbel op een papier, vervolgens wordt het blad doorgegeven. De volgende leerling maakt van de krabbel een vogel en zet weer een nieuwe krabbel op het blad. Ook dit blad wordt weer doorgegeven, zo kun je eindeloos doorgaan en de creativiteit van de leerlingen stimuleren. Hierna vertelde Tinque ons dat je moet genieten van de band met de kinderen. Als jij vindt dat je moet afwijken van het lesprogramma, doe dat dan ook. De laatste tip die wij van Tinque kregen was het BOT-overleg. Plan geregeld een BOT-overleg in en schrijf deze in je agenda. BOT staat voor benen op tafel. Geen één ouder die weet wat een BOT overleg is en jij geniet even van je vrije tijd. Gebruik een BOT-overleg om tot rust te komen, na te denken of te genieten.
De tweede workshop die ik gevolgd heb, was Gedraag je?!. Deze workshop werd gegeven door Lonneke Thijs, leraar van het jaar 2015 in het SBO, en Wouter Siebers, leraar van het jaar 2015 in het PO. Wouter begon de workshop door het gedragsinstrument ‘professional in de spiegel’ toe te lichten. Door dit instrument te gebruiken kun je erachter komen of je als leerkracht met een positieve of negatieve blik naar kinderen kijkt. Hierbij word je je bewust van je eigen leerkrachtgedrag en moet je bij jezelf nagaan of jij alle kinderen op dezelfde manier behandelt. Lonneke Thijs gaf een mini-hoorcollege over groepsdynamica. Een quote die daarbij langs kwam was ‘Een klas krijg je, een groep moet je maken.’ Dit vond ik een mooie uitspraak en hier kan ik mij ook goed in vinden. Ze vertelde uit eigen ervaring dat je het belangrijk is dat je een groep moet leiden. Bij groepsvorming is als eerst forming aan de beurt. Als leerkracht moet in deze fase veel investeren, dit kan door bijvoorbeeld energizers in te zetten. Hierna volgen de fasen norming en storming. Bij een niet-geleide groep zullen deze fasen andersom plaats vinden en kan er het hele jaar een negatieve sfeer in de groep hangen. Het boek Ontwikkeling in de groep adviseerde Lonneke aan om te lezen wanneer je aan de gang gaat met de groepsvorming.
De laatste workshop die ik gevolgd heb, was Orde houden kun je leren. Dit was net als de andere twee workshops een drukbezochte workshop. Deze werd gegeven door Dorien König, namens de Groene Golf van het AOB. De Groen Golf zet zich speciaal in voor jonge docenten. Veel leerkrachten gaven bij deze workshop aan dat ze het nog lastig vinden om orde te houden en dat ze dat misschien ook te weinig geleerd hebben op de PABO. Dorien vertelde dat routines belangrijk zijn en ordeproblemen kunnen voorkomen. Neem als voorbeeld je jas op de gang aantrekken en naar buiten gaan. Je moet je hierbij de volgende vragen stellen.
- Wat moeten de kinderen doen? (Zo concreet mogelijk)
- Hoe weten de kinderen wat ze moeten doen? (Doe het voor, benoem het, maak afspraken zichtbaar)
- Wat gebeurt er als de kinderen dat niet doen?
Dorien vertelde ons de verschillen tussen regels en afspraken. Regels willen de kinderen graag overtreden. Afspraken werken beter, hierbij kun je aan de kinderen vragen wat zij belangrijk vinden. Probeer samen met de leerlingen afspraken te maken en maak ze hier ook eigenaar van. Je mag als leerkracht best 2 à 3 regels gebruiken, maar gebruik voor de rest afspraken.
Als leerkracht moet je in situaties jezelf afvragen: ‘’Zou ik het erg vinden als iedereen dat doet? Zo ja, reageer hier dan meteen op. Zo nee, dan kan ik het laten’’. Bijvoorbeeld iemand schreeuwt door de klas. Als iedereen dat zou doen, zou ik het erg vinden en moet ik dus optreden. Hierdoor laat je meteen aan de rest van de klas zien dat je dit niet accepteert.
Tot slot kregen wij 10 tips voor het orde houden:
Na de workshoprondes was er de gelegenheid om te lunchen en te netwerken met andere leerkrachten. Aansluitend vond de verkiezing leraar van het jaar plaats. Daisy Mertens mag dit jaar genieten als leerkracht van het jaar 2016 PO.